Một năm có đến mười hai tháng
Sao quặn lòng đau mỗi Tháng Tư
Nửa đời lận đận thân phiêu lãng
Sầu này đeo đẳng đến ngàn thu
Nửa đời lận đận thân phiêu lãng đã gần nửa thế kỷ rồi, mà mỗi khi Tháng Tư về, lòng chúng ta lại quặn lên nỗi đau khôn tả.
Đau cho dân tộc, đau cho quê hương kể từ khi vận nước nổi trôi.
Cơn hồng thủy bi thương ấy đã lưu lại trong sử sách của nòi giống Lạc Hồng những điểm son rạng ngời hào khí, mà nữ sĩ Kiều Mộng Hà chỉ với ít vần thơ, đã khắc họa nên chân dung các vị Sanh Vi Tướng, Tử Vi Thần...
Dĩ nhiên còn nhiều lắm, những tấm gương tuẫn tiết cho non sông, tổ quốc. Nhưng ở đây chúng ta chỉ nêu lên những cánh chim đầu đàn, những vị anh hùng đã sẵn sàng thực hiện như câu nói của Chuẩn Tướng Lê Văn Hưng: "Tôi bằng lòng chọn cái chết, Tướng mà không giữ được nước, không bảo vệ được thành, thì phải chết theo thành".
Thiếu Tướng Nguyễn Khoa Nam sinh ngày 23 tháng 9 năm 1927, trong một gia đình có truyền thống khoa bảng tại Đà Nẵng, miền Trung Việt Nam, có nguyên quán ở làng An Cựu Tây, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên, Việt Nam.
Ngày 01/12/1953, ông tốt nghiệp khóa 3 Đống Đa trường Sĩ Quan trừ bị Thủ Đức.
Ngày 30 tháng 4 năm 1975, ông đương nhiệm chức Tư Lệnh Quân Đoàn 4 Quân Khu 4, sau khi biết tin của Tổng Thống Dương Văn Minh ra lệnh cho toàn thể Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa buông vũ khí để bàn giao cho đối phương, ông trấn an quân nhân các cấp trong Bộ Tư Lệnh và khuyên họ hãy rời nhiệm sở để trở về với gia đình.
Vào khoảng 6 giờ 30 sáng, ngày 1 tháng 5, ông mặc bộ quân phục Đại Lễ của Quân đội, rồi ông dùng súng Browning bắn vào màng tang tự sát, tại chiếc ghế làm việc của mình trong tư dinh Tư Lệnh ở trại Lê Lợi trên đường Hòa Bình, tỉnh Phong Dinh, nêu cao tinh thần "thành mất Tướng tuẫn tiết theo thành".
Hưởng dương 48 tuổi
1- Nguyễn Khoa Nam
Sinh vi Tướng - Tử vi Thần
Miền Tây Tư Lệnh quân dân thương vì
Thanh liêm, cương trực, gan lì
Vang danh Tướng trẻ Trí-Bi-Dũng toàn
Chẳng hàng tuẫn tiết hiên ngang
Cần Thơ giữ được bình an đổi cờ.
*KMH
Chuẩn Tướng Lê Văn Hưng sinh ngày 27 Tháng 3 năm 1933 tại Hóc Môn, Gia Định. Mồ côi cha từ nhỏ, ở với Mẹ và Dưỡng phụ.
Ngày 01/02/1955 ông tốt nghiệp khóa 5 Vì Dân, trường Võ Khoa Thủ Đức.
Ngày 30 tháng 4 năm 1975, ông là Tư Lệnh Quân Đoàn 4, khi được tin Tổng Thống Dương Văn Minh ra lệnh cho Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa buông vũ khí đầu hàng đối phương.
Theo gương tiền nhân "bảo toàn khí tiết", sau khi gặp mặt thuộc cấp dặn dò, vĩnh biệt gia đình, ông đã tự sát tại tư dinh ở trại Lê Lợi, Cần Thơ, bằng cách dùng súng lục bắn vào tim lúc 20 giờ 45, hưởng dương 42 tuổi.
Trước khi tự sát, ông đã nói:
- Tôi bằng lòng chọn cái chết, Tướng mà không giữ được nước, không bảo vệ được thành, thì phải chết theo thành.
2- Lê Văn Hưng
Anh hùng An Lộc Bình Long
Quyết không sống nhục “Chín Rồng Miền Tây”
Bùi ngùi im lặng vài giây
Ôm con nhìn vợ... lưng quay súng rền
Hùng thiêng thanh sử nào quên.
*KMH
Chuẩn Tướng Trần Văn Hai sinh vào Tháng Giêng năm 1925 trong một gia đình điền chủ tại Gò Công, miền Tây Nam phần Việt Nam. Ngày 01/05/1953 ông tốt nghiệp khóa 7 Ngô Quyền, tại trường Võ Bị Liên Quân Đà Lạt. Ngày 30/04/1975 ông đang giữ chức Tư Lệnh Sư Đoàn 7 Bộ Binh, sau khi nghe lệnh buông súng đầu hàng của Tổng Thống Dương Văn Minh, ông đã uống nguyên một tube Optalidon tự vẫn trong phòng làm việc tại căn cứ Đồng Tâm Mỹ Tho.
Hưởng dương 50 tuổi.
3- Trần Văn Hai
Độc dược ra đi vẹn chí trai
Kiên cường kiện Tướng Trần Văn Hai
Vinh danh hào kiệt đời sau luận
Khí tiết hùng anh đã hiển bày
Khấn vái ngài Phan, linh chứng giám
Thì thầm cụ Diệu, hiểu lời này
Thế thời phải thế... thôi đành thế
Uống cạn đỉnh hồng hồn nhẹ bay.
*KMH
Chuẩn Tướng Lê Nguyên Vỹ sinh ngày 22 tháng 8 năm 1933 tại Sơn Tây, miền Bắc Việt Nam.
Ngày 01/10/1951 ông tốt nghiệp khóa 2 Lê Lợi trường Võ Bị địa phương tại Huế.
Ngày 30/04/1975 ông là đương kim Tư Lệnh Sư Đoàn 5 Bộ Binh.
Khi nghe quân lệnh buông vũ khí đầu hàng, ông cho thuộc cấp giải tán và dùng súng tự sát tại Bộ Tư Lệnh ở Lai Khê.
Hưởng Dương 42 tuổi
4- Lê Nguyên Vỹ
Sinh bất phùng thời! Khổ quá ư
Lệnh trên “mật lệnh” thật hay hư
Lên tàu đi tản người chen chúc
Đổ bộ gánh gồng mệt ngất ngư
Những tưởng vờ thua, thành đại thắng
Nào hay mất đất, nhục thiên thu
Trời ơi! Chuẩn Tướng Lê Nguyên Vỹ
Phát súng vi Thần hận Tháng Tư.
*KMH
Thiếu Tướng Phạm Văn Phú sinh ngày 16 tháng 10 năm 1928, trong một gia đình Nho học tại Hà Đông, miền Bắc Việt Nam.
Ông tốt nghiệp khóc 8 Hoàng Thụy Đông, trường Võ Bị Liên Quân Đà Lạt ngày 28/06/1953.
Tháng 11/1974 ông giữ chức Tư Lệnh Quân Đoàn 2 Quân Khu 2
Sáng ngày 29/04/1975, ông đã tự sát bằng một liều thuốc độc cực mạnh và ông nhắm mắt xuôi tay lúc 11 giờ15 phút ngày 30/04/1975.
Hưởng dương 47 tuổi.
5- Phạm Văn Phú
Chẳng bỏ tinh binh chẳng bỏ dân
Thế cờ khốn đốn giữa mùa Xuân
Thắng thua nào phải bày binh trận
Còn mất đâu ngờ đã định phân
Tư lệnh mà không quyền tự lệnh
Cầm binh chẳng giống Tướng ra quân
Đành thôi “hạt đỉnh hồng” pha rượu
Nốc một hơi cay, gặp tử thần.
*KMH
Nhân mùa Quốc Hận năm 2020 chúng ta hãy cùng thắp lên nén hương lòng để tưởng niệm những anh hùng tử sĩ, những quần thoa nữ kiệt, đã vị quốc vong thân và xin họ phù hộ độ trì cho quê hương sớm thoát khỏi tai ách đen tối, để muôn người có cuộc sống thanh bình an lạc.
Nhóm thành viên VBNHK biên soạn và thực hiện
(*) Kiều Mộng Hà, April 20th2020